به نقل از فارس/، انسان در طول تاریخ همواره به دنبال آن بوده که سرمایه خود را بزرگتر کند.
مردم ایران در 50 سال گذشته برای افزایش سرمایه خود معمولاً از روشهایی مانند سپردهگذاری در بانکها، خرید ارز و سکه و در نهایت خرید زمین و ساختوساز مسکن استفاده کردهاند.
اما طی چند سال گذشته نهاد سرمایهای جدیدی بهنام بورس در کشور رونق گرفته سابقه بورس در ایران به سال 1346 بر میگردد اما مردم در سالیان گذشته سرمایهگذاری در حوزه مسکن و بانک را به بورس ترجیح میدادند.
با کاهش سود سپردههای بانکی و با توجه به رکود بازار مسکن و ریسک بالای بازار طلا و ارز این روزها بورس به بازار اول سرمایهگذاران کشور تبدیل شده است.
دولت نیز پس از بحران کرونا برای رونق بخشیدن بیشتر به بورس سهام شرکتهای بزرگ خود را وارد این بازار کرد و همین امر باعث شد مردم نسبت به سرمایهگذاری در این نهاد ترغیب شوند.
اما با توجه به اینکه بر خلاف سایر بازارهای سرمایهای مردم اطلاعت چندانی از بورس و نحوه فعالیت در آن ندارد در این حوزه با مشکلات بسیاری مواجه هستند.
در همین راستا در گزارش ذیل به صورت مختصر بورس و نحوه فعالیت در آن را توضیح دادهایم امیدواریم این گزارش باعث کمک به سرمایهگذاران لرستانی باشد که علاقهمند به سرمایهگذاری در آن هستند.
بورس باعث جمعآوری سرمایههای کوچک برای فعالیتهای اقتصادی میشود
بورس نهاد سازمانیافتهای است که از ارکان عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب میشود.
بورس باعث مدیریت انتقال ریسک، شفافیت بازار، کشف قیمت، ایجاد بازار رقابتی، جمعآوری سرمایهها کوچک برای تأمین سرمایه مورد نیاز برای فعالیتهای اقتصادی میشود.
در بازار بورس، کالاهای مختلفی مورد معامله قرار میگیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۳ دسته کلی تقسیم میشود:
بورس کالا:
بورس ارز
بورس اوراق بهادار:
لازم به ذکر است که در ایران بورس ارز فعالیتی ندارد
فواید بورس برای سرمایهگذاران:
الف- ایجاد درآمد: مهمترین هدف یک سرمایهگذار کسب درآمد است سرمایهگذران در بورس به ۲ روش میتوانند درآمد کسب کنند.
پرداخت سود نقدی ناشی از فعالیت شرکتها؛ شرکتهایی که سهامشان در بورس عرضه شده است، بخشی از سود ناشی از فروش محصولات خود را بین سهامداران تقسیم میکنند.
در نتیجه سرمایهگذارانی که سهام این شرکتها را دارند، از این طریق کسب درآمد میکنند این سود بهصورت سالیانه به سهامداران پرداخت میشود.
قابلیت نقدشوندگی: زمانی که فرد در بورس سرمایهگذاری میکند، اگر به پول خود نیاز پیدا کند، سریعتر از سرمایهگذاریهای دیگر میتواند سهام یا سرمایه خود را به پول نقد تبدیل کند.
فرض کنید فردی با خرید ماشین، زمین یا مسکن سرمایهگذاری کرده است، تبدیل هر کدام از این سرمایهها در زمانی که فرد نیاز فوری به پول خود دارد، زمانبر بوده و به راحتی انجام نمیگیرد.
اما این فرد به راحتی و در کمترین زمان ممکن میتواند سهام خود را به پول تبدیل کند.
ج- اطمینان از محل سرمایهگذاری و شفافیت بازار: کلیه فعالیتهای بورسی با توجه به مجوز قانونی مربوط به خود و با نظارت یک نهاد ناظرتحت عنوان «سازمان بورس و اوراق بهادار» به فعالیت میپردازند.
شرکتهای بورس بر اساس قانون موظف هستند اطلاعات مجاز خود را بهطور مرتب و دورهای در اختیار خریداران و فروشندگان قرار دهند.
چ-هدایت سرمایههای سرگردان به سمت سرمایهگذاریهای متمرکز وهدفمند
ه-ستفاده از پساندازهای کوچک و خرد افراد به هر میزان در سرمایهگذاریهای بزرگ
و- ایجاد بازار دائم و مستمر که امکان سرمایهگذاری بلند مدت و کوتاه مدت را برای سرمایهگذاران فراهم میآورد.
ز- وجود اوراق بهادار با ریسک و بازدهی مختلف برای سرمایهگذاران با هر سطح ریسک پذیری
برخی از مفاهیم اولیه بورس
الف-شاخص بورس: بهطور کلی شاخصها در بورس برای بررسی و ارزیابی وضعیت گذشته و وضعیت فعلی بورس از جنبههای مختلف و همینطور پیشبینی روند آینده آن، شناسایی شدند.
شاخص کل یکی از مهمترین و کاربردیترین شاخصهای بورسی است که مورد استفاده سرمایهگذاران قرار میگیرد.
شاخص کل که به آن شاخص قیمت و بازده نقدی هم گفته میشود، نشاندهنده سطح عمومی قیمتها و سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس است
در شاخص کل توجه به ۲ نکته ضروری است:
۱-افزایش شاخص کل، لزوماً به معنای سودآوری سهام همه شرکتهای بورسی نیست.
همانطور که کاهش شاخص کل نیز لزوماً به معنای زیان سهام همه شرکتهای موجود در بورس نیست.
۲-هر اندازه سبد سهام یک سرمایهگذار، متنوعتر و به ترکیب سهام موجود در بورس نزدیکتر باشد بازدهی سرمایهگذار به متوسط بازدهی کل بورس که توسط شاخص نشان داده میشود، نزدیکتر خواهد بود.
ب- سهم: سرمایه هر شرکت سهامی عام، به قسمتهای مساوی تقسیم میشود که به هریک از این قسمتها «سهم» گفته میشود.
سهام موجود در بورس و اوراق بهادار بر اساس حقوق دارنده آنها به ۲ دسته تقسیم میشود:
۱-سهام عادی: دارندگان این نوع سهام مالکان نهایی شرکت هستند. مزایای این گروه از سهامداران شامل حق تقدم خرید سهام جدید، حق باقیمانده دارایی پس از انحلال شرکت، حق اطلاع از فعالیت شرکت و … است.
۲-سهام ممتاز: دارندگان این سهام علاوه بر مزایای سهام عادی، در زمان انحلال شرکت نسبت به دارندگان سهام عادی در دریافت ارزش اسمی سهام خود الویت دارند. علاوه بر این سود سهام ممتاز پیش از سهام عادی پرداخت میشود.
ارکان و نهادهای بورسی
شورای عالی بورس:
شورای عالی بورس، بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است و مهمترین وظیفه آن تصویب سیاستهای کلان و خط مشیهای بازار و همچنین اعمال نظارت بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار است…
سازمان بورس و اوراق بهادار:
سازمان بورس و اوراق بهادار (سبا) یک موسسه عمومی غیردولتی است که به وسیله یک هیئتمدیره ۵ نفره که از میان کارشناسان بخش غیردولتی که دارای حسن شهرت و تجربه در رشته مالی هستند با پیشنهاد رئیس شورا و تصویب شورا انتخاب میشوند، اداره میشود
بورس اوراق بهادار تهران:
بورس اوراق بهادار یک شرکت سهامی عام انتفاعی است که عملیات اجرایی بازار اوراق بهادار را بر عهده دارد.
بورس کالای ایران:
بورس کالا، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از عرضهکنندگان، کالای خود را در آن عرضه میکنند. این کالاها توسط کارشناسان قیمتگذاری شده و سپس به خریداران فروخته میشود
کارگزاران:
کارگزاران به عنوان نهاد واسط بین خریداران و فروشندگان به معامله (دادوستد) میپردازند و در مقابل، درصدی از ارزش ناخالص معامله را تحت عنوان حق (کارمزد) کارگزاری دریافت میکنند.
بازار گردانان:
بازار گردانان وظیفه حفظ مداوم و منظم بازار را برای سهام نماد یا نمادهایی خاص بر عهدهدارند. این نهاد مالی، در مواردی که سهام خاص خریدار ندارد در نقش خریدار و در مواردی که سهم خاص فروشنده نداشته باشد در نقش فروشنده در بازار فعالیت میکنند. شرکتهای سرمایهگذاری:
شرکتهای سرمایهگذاری از مصادیق نهادهای مالی هستند که حرفه و موضوع اصلی آنها طبق اساسنامه، سرمایهگذاری در سهام، سهم الشرکه، واحدهای سرمایهگذاری صندوقها و سایر اوراق بهادار دارای حق رأی شرکتها و مؤسسات است.
صندوقهای سرمایهگذاری:
صندوقهای سرمایهگذاری یکی از نهادهای مالی است برای ورود سرمایهگذاران، به ویژه کسانی که تخصص یا فرصت تحلیل بازار و انجام معاملات به صورت حرفهای ندارند.
به چند روش میتوان در بازار بورس سرمایهگذاری کرد؟
روش مستقیم: در این روش سرمایهگذار با اتکا بر دانش، تخصص و تحلیل خود اقدام به سرمایهگذاری و ورود به بازار میکند.
مسئولیت سود یا زیان حاصل از سرمایهگذاری به طور مستقیم بر عهده شخص سرمایهگذار است.
روش غیرمستقیم: در این روش بین سرمایهگذار و سرمایه پذیر یک موسسه مالی به عنوان واسط عمل میکند.
سرمایهگذار وجوه خود را در اختیار این مؤسسات مالی قرار میدهد و آنها با بهکارگیری تخصص، دانش و تبحر تحلیلی و مالی و همچنین تجربه خود در بازار سرمایه فرایند سرمایهگذاری را به نیابت از سرمایهگذار انجام میدهند.
مناسبترین راه برای سرمایهگذاری با ریسک کمتر صندوقهای سرمایهگذاری است
مناسبترین راه برای سرمایهگذاری با ریسک کمتر و برای افراد غیرحرفهایتر که زمان کافی برای انجام معاملات مستقیم در بورس را ندارند، صندوقهای سرمایهگذاری است.
صندوق سرمایهگذاری با جمعآوری منابع پولی کوچک، به سرمایهگذاری در سبدی از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار میپردازند.
صندوقها این امکان را برای سرمایهگذاران فراهم میکند تا به جای خرید یک سهم یا اوراق مشارکت خاص، در مجموعهای از این داراییها، سرمایهگذاری کنند.
چگونه در بورس خرید و فروش کنیم؟
در ابتدا باید بدانیم که نظام قیمتگذاری بورس به گونهای است که اشخاص نمیتوانند در قیمتگذاری آن دخالت داشته باشند.
به این معنی که افراد نمیتوانند شخصاً و با قیمتی خارج از محدوده تعیینشده اقدام به خرید و فروش سهام نمایند بلکه این کار باید از طریق کارگزاریهای بورس انجام پذیرد.
نحوه فعالیت در بورس
همان طور که گفتیم خریداران و فروشندگان برای ورود به بورس در اولین اقدام باید به یکی از کارگزاران بورس مراجعه کرده و کد بورسی دریافت نمایند.
پس از آن درخواست خود را به کارگزاری مربوطه اعلام کنند این اعلام میتواند به صورت حضوری، تلفنی، اینترنتی و یا آنلاین صورت پذیرد. تقاضای آنها وارد سیستم معاملات شده و در ستون خرید و فروش بر اساس قیمت و الویت زمانی قرار میگیرد.
نحوه قرار گرفتن تقاضای خرید یا فروش در سیستم به این گونه است که تقاضای فروشی که قیمت ارزانتری داشته باشد یا تقاضای خریدی که قیمت بالاتری دارد در ردیف اول ستون مربوط به خود قرار میگیرد.
لازم به ذکر است چنانچه دو تقاضای خرید یا دو تقاضای فروش با قیمت مشابه وارد سیستم معاملات شود، قرار گرفتن سفارش در سیستم بر اساس زمان ارسال درخواست خواهد بود.
علاوه بر این هر خرید و فروش در بورس، کارمزدی دارد این کارمزد بر اساس اینکه چه نوع اوراق بهاداری در چه بازاری معامله شده است متفاوت است.
این مختصری از روند انجام یک معامله بود. حال سؤال این است که چگونه باید متوجه شویم که سهام چه شرکتی را بخریم یا بفروشیم؟
برای بررسی و تحلیل سهام شرکتها به طور عموم از دو روش استفاده میشود:
تحلیل بنیادی (فاندامنتال): در این روش عوامل بنیادی که بر روی قیمت سهم یک شرکت تأثیر میگذارد، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
این تحلیل با استفاده از گزارشهایی که در صورتهای مالی اعلام میشود به پیشبینی و بررسی سهام یک شرکت میپردازد و بیشتر برای دورههای زمانی طولانیتر مورد استفاده قرار میگیرد.
در این نوع تحلیل، شرایط اقتصادی کلان، شرایط صنعت مربوطه و پس از آن شرایط شرکت مورد نظر بررسی و تحلیل میشود. نسبت P/E شرکت (نسبت قیمت به سود هر سهم)، حاشیه سود خالص آن، نسبت بدهی، نسبت جاری، ارزش دفتری و گردش موجودیها از جمله عواملی است که در تحلیل فاندامنتال مورد توجه قرار میگیرد.
تحلیل فنی: در این نوع تحلیل به جای بررسی صورتهای مالی شرکتها، به نمودار قیمتی آنها در بازههای زمانی مشخص پرداخته میشود و از آنچه در گذشته اتفاق افتاده است، رفتار آینده سهم پیشبینی میشود.
این روش تحلیلی برای بازههای زمانی کوتاهتر مورد استفاده قرار میگیرد در تحلیل فنی اعتقاد بر این است که رفتار و روند قیمتی سهام یک شرکت در دورههای زمانی مشخص، تکرار میشود.
انتهای پیام/85016
گردآوری مطالب محمد عبدالله زاده
دیدگاه ها (0)