آخرین اخبار » اخبار » اخبار ویژه » پیشنهاد سردبیر » فرهنگی » گفت و گو
کد خبر : 602
یکشنبه - ۱۵ اسفند ۱۳۹۵ - ۰۰:۳۵

ماندگاری و توسعه کمانچه لری در گرو حمایت مسئولان

لرستان را باید مهد موسیقی محلی دانست چرا که نوای موسیقی در جای جای این دیار شنیده می‌شود. حضور استادان و هنرمندان چیره دست لرستانی در برنامه‌های فرهنگی و مسابقات مختلف داخلی و خارجی نشان از غنای موسیقی لرستان دارد که همچنان حفظ شده است…

به گزارش وارک نیوز حضور استادان و هنرمندان چیره دست لرستانی در برنامه‌های فرهنگی و مسابقات مختلف داخلی و خارجی نشان از غنای موسیقی لرستان دارد که همچنان حفظ شده است.

 

شاید بتوان گفت که بخشی از این موارد را می‌توان به شهرت استادان هنرمند و سازنده کمانچه لری نسبت داد که اقدام به ساخت انواع و اقسام این ساز کرده‌ و نام و آوازه خوبی را برای خود رقم زده‌اند.

 

با این وجود برخی از این افراد از شرایط کنونی و نبود حمایت‌های لازم مسئولان گلایه‌مند بوده و معتقدند؛ باید در این زمینه برنامه‌های ویژه‌ای از سوی ارگان‌های مختلف در دستور کار قرار گیرد.

به همین بهانه با استاد «محمد‌حسن کاکاوند» کمانچه ساز و کمانچه نواز مشهور لرستانی که نزدیک به ۳ دهه سابقه فعالیت هنری را در کارنامه‌اش ثبت کرده است، گفت‌وگویی کردیم تا از آخرین وضعیت هنر کمانچه لری آگاه شویم. صحبت‌هایش را در ادامه بخوانید.

 

 

  • در مورد ساز کمانچه بیشتر توضیح دهید؟

 

از سال ۱۳۷۰ که فعالیت‌های هنری‌ام آغاز شد، با استفاده از ابزارآلات و مواد اولیه مختلف به دنبال ساخت کمانچه بودم. کمانچه از چوب‌های مختلفی همچون گردو و توت تولید می‌شود و در لرستان هم استادان چیره‌دست زیادی به ساخت کمانچه‌های لری متنوع اقدام می‌کنند. در حال حاضر کمانچه‌هایی که می‌سازیم به کشورهای مختلف مانند سوئد، آلمان، آمریکا و نروژ صادر شده و هنرمندان مختلف داخلی و خارجی از این تولیدات استفاده می‌کنند.

 

  •  پیشینه کمانچه در لرستان به چه سالی باز می‌گردد؟

ساز کمانچه در منطقه لرستان دارای سابقه تاریخی است. تمام لرستانی‌هایی که به موسیقی علاقمند هستند حتما کمانچه‌ای در خانه دارند. کمانچه در رده سازهای زهی قدمتی بیش از ۲۰۰ سال در لرستان دارد و باید گفت که لرستان یکی از قطب‌های این ساز محلی در کشور است.

 

 

  • چه موفقیت‌هایی تاکنون کسب کرده‌اید؟

ابتکارات زیادی در زمینه ساخت کمانچه داشته‌ام. خاتم‌کاری، حکاکی چهره اشخاص مشهور و استادان موسیقی لرستان روی کمانچه‌ها از جمله ابتکاراتی است که در ساخت این ساز انجام داده‌ام تا گامی در جهت زنده ماندن نام استادان بزرگ موسیقی لرستان برداشته باشم. موفقیت‌های زیادی هم در عرصه‌های ملی و بین المللی در کارنامه هنری‌ام ثبت شده است. به عنوان نمونه اولین کمانچه۱۸۰ تیکه از سوی من ساخته شد.

در سال ۹۲ و ۹۴ موفق به کسب نشان ملی ساخت کمانچه شدم‌. برای اولین بار در کشور هم فوق لیسانس هنری (نشان درجه ۲) در رشته ساز سنتی کمانچه به من تعلق گرفت. کمانچه «مروارید زاگرس» به نام لرستان در یونسکو ثبت شده و اکنون نیز در موزه این سازمان جهانی یادگار باقی مانده است که این موفقیت‌ها تنها گوشه‌ای از ظرفیت‌های بی‌بدیل موسیقی لرستان هستند.

 

 

  • وضعیت موسیقی لرستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

سازنده‌های سازهای موسیقی محلی کشور برای نشان دادن ظرفیت‌های مناطق خود در نمایشگاه‌ها و فستیوال‌های مختلف شرکت می‌کنند، اما در لرستان با وجود تمامی ظرفیت‌هایش این اتفاق نمی‌افتد. مسئولان پشتیبان این هنر دیرینه مردم لرستان نیستند.

به عنوان نمونه بیش از چند سال است که صدا و سیمای لرستان اقدام به نشان دادن کمانچه‌نوازان نمی‌کند و همین موضوع در اغلب مواقع باعث دلسردی هنرمندان این عرصه شده است؛ این در حالی است که در سایر استان‌ها شاهد توجه ویژه صدا و سیما به موسیقی محلی و نوازندگان هستیم اما تاکنون در لرستان حمایتی از فعالان این عرصه صورت نگرفته است.

 

 

 

 

  • سازمان‌های مسئول، حمایت‌های لازم را از هنرمندان انجام می‌دهند؟

انجمن موسیقی لرستان و اداره ارشاد حمایت‌هایی از فعالان عرصه موسیقی استان انجام داده‌اند اما میراث فرهنگی آنگونه که باید توجهی به این عرصه نمی‌کند. میراث فرهنگی هیچ  حمایت مادی و معنوی از ما انجام نمی‌دهد.

نبود بازارچه صنایع دستی در خرم‌آباد به عنوان یکی از مشکلات هنرمندان لرستانی مطرح است چرا که این افراد قادر نیستند محصولات خود را در معرض دید مردم و هنردوستان قرار دهند. لرستان علاوه بر اینکه در حوزه تولید موسیقی جایگاه ویژه‌ای در کشور داشته در زمینه ساخت‌آلات موسیقی همچون کمانچه نیز سر آمد خاص و عام است.
باید گفت که لرستان دارای کمانچه‌سازان و کمانچه نوازان چیره دستی است که برای رشد و توسعه نیازمند به حمایت مسئولان هستند.

 

 

  • مهم‌ترین مشکل فعالان این عرصه چیست؟

فعالان موسیقی لرستان برای ادامه فعالیت خود و تولید آثار و آلبوم‌های جدید با مشکلات مالی مواجه هستند. این استان به عنوان یکی از قطب‌های موسیقی محلی کشور به شمار می‌رود اما تاکنون شاهد برگزاری فستیوال‌های موسیقی بزرگ و همچنین مسابقات در حوزه موسیقی لرستان نبوده‌ایم؛ این در حالی است که بی‌گمان برگزاری چنین مسابقاتی کمک زیادی به پویایی و توسعه موسیقی لرستان خواهد کرد.

برای تولید آلبوم‌های جدید موسیقی محلی در لرستان مسئولان باید حمایت‌‌های ویژه‌ای از هنرمندان لرستانی انجام دهند چرا که اکنون اغلب آنها با مشکلات اساسی در این عرصه روبرو هستند. به هر حال پیشرفت و توسعه موسیقی لرستان در گرو حمایت های مسئولان است.
نویسنده: علی عبداله زاده /روزنامه همشهری