چراغ روشن بسیاری از زندگی‌ها توسط گازی مرگ‌آور به نام کربن مونواکسید کربن خاموش گشته، با رعایت نکات ایمنی به‌راحتی می‌توانیم جلوی این حادثه تأسف‌بار را بگیریم.
، با سرد شدن هوا در میانه‌های پاییز تمامی خانواده‌ها اقدام به راه‌اندازی مجدد وسایل گرمایی منازل می‌کنند، حال آنکه هنگام این راه‌اندازی متأسفانه اشتباهاتی صورت می‌گیرد که موجب شده طی ۱۰ سال اخیر بیش از هشت هزار نفر در کشور جان خود را توسط گازی مرگ‌آور به نام کربن مونواکسید کربن از دست بدهند.
کربن مونواکسید گازی است سمی در حالی‌که رنگ و بوی خاصی ندارد، احتمال ترکیب Co این گاز با خون انسان بیش از ۳۰۰ برابر احتمال ترکیب آن با اکسیژن هوا است، به همین علت این گاز را قاتل نامرئی انسان نامیده‌اند.
خون انسان به‌طور طبیعی دارای حدود پنج درصد کربن مونواکسید بوده درصورتیکه در اثر تنفس هوای آلوده میزان این گاز به ۲۰ درصد در خون انسان برسد، باعث مرگ می‌شود.
گاز منواکسید کربن بر اثر احتراق ناقص گاز کربن تولید می‌شود، به‌طوریکه سیستم تهویه نامناسب بخاری، آبگرمکن، شومینه و اجاق‌گاز علت اصلی مسمومیت افراد با این گاز در کشور است.
این گاز از طریق تنفس و گاهی اوقات پوست مرطوب وارد بدن انسان شده سپس به‌سرعت وارد خون می‌شود و آن را مسموم کرده و باعث اثرگذاری روی مغز و قلب انسان خواهد شد، افرادی که دچار مسمومیت با این گاز شده‌اند علائمی مانند خواب‌آلودگی، خستگی، سردرد، سرگیجه، ضعف و بی‌حالی و حالت تهوع دارند، درصورتیکه فرد مسموم به‌سرعت به هوای آزاد منتقل نشود دچار مرگ می‌شود.
سال گذشته بیش از ۷۰۰ نفر در کشور در اثر مرگ خاموش جان خود را از دست دادند، با نگاهی ساده به این آمار به عمق این فاجعه پی می‌بریم، حال آنکه با رعایت یک سری نکات ایمنی ساده هنگام نصب وسایل گازسوز شاهد عزادار شدن خانواده‌ای نخواهیم بود.
سال گذشته میزان فوتی‌ها در اثر گازگرفتگی در استان لرستان ۶۲ درصد کاهش داشت، اما با این وجود نیز شاهد مرگ ۱۱ شهروند لرستانی بودیم، درصورتیکه این افراد در نصب وسایل گازسوز یکسری نکات ساده را رعایت می‌کردند، امروز را در جمع صمیمی خانواده خود می‌گذراندند.
این گزارش در راستای آگاه‌سازی مردم نسبت به نصب ایمن وسایل گرمایشی تهیه‌شده و امید است با توجه به اقدامات فرهنگی که در این حوزه صورت می‌گیرد، امسال خبر مرگ هیچ هموطنی را بر اثر گازگرفتگی نشنویم.
ایمنی تنها راه مقابله با گاز گرفتگی
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی خرم‌آباد در این باره به خبرنگار فارس گفت: مرگ در اثر گازگرفتگی یکی از حوادثی بوده که در فصول سرد سال آتش‌نشانی‌ها با آن روبرو هستند.رعایت
علی رضایی بابیان اینکه عمدتأ افراد ساکن در یک‌خانه به‌صورت دسته‌جمعی دچار حادثه گازگرفتگی می‌شوند، بیان کرد: معمولاً خانواده‌ای که دچار گازگرفتگی می‌شوند نسبت به علائم این حادثه ناآگاه بوده‌اند.
وی از پیشگیری به عنوان بهترین راه پیشگیری مرگ خاموش یاد و عنوان کرد: برای این منظور حتماً موارد ایمنی را در نصب وسایل گازسوز رعایت کرد.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی خرم‌آباد با بیان اینکه اعضای خانواده باید به‌طور مکرر دقت و توجه ویژه‌ای نسبت به داغ بودن دودکش داشته باشند،اظهار کرد: علاوه بر چک کردن دودکش باید رنگ شعله بخاری و وسایل پخت‌و پز آبی‌رنگ باشد.
همه روزنه‌های خانه را مسدود نکنید
رضایی با تاکید بر اینکه نباید همه روزنه‌های جریان هوا در منزل را مسدود کرد، ادامه داد: باید از نصب آبگرمکن در حمام و روشن کردن شعله‌های اجاق‌گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه‌داشتن محیط داخل خانه جدأ خودداری کرد.
وی بانام بردن از چندین عادت اشتباه در میان مردم خاطرنشان کرد: شومینه مشترک برای چند واحد در صورت کوچک بودن اندازه مجرای خروجی و لوله کشی آن باعث برگشت دود از شومینه روشن طبقات پایین به داخل کاشانه در شومینه خاموش طبقات بالاتر می‌گردد.
این مسئول با تأکید بر ضرورت استفاده از وسایل گرمایی دودکش دار افزود: انتهای همه دودکش‌ها باید حداقل یک متر از سطح بام و حداقل یک متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته و دارای کلاهک مخصوص باشد، علاوه بر آن دودکش و اتصالات آن باید از جنس مقاوم و بدون هیچ‌گونه منفذ یا نشتی در سرتاسر آن باشد و به‌کارگیری لوله‌های آکاردئونی آلومینیومی مجاز نیست.
رضایی بیان کرد: درصورتیکه از بخاری‌های گازسوز به‌منظور گرمایش محیط استفاده می‌کنید، حتماً مختصری تهویه از طریق درب یا پنجره در فضا ایجاد نمایید و از درزبندی و بستن کامل منافذ خودداری شود.
چند نکته ایمنی دیگر
وی با تاکید بر اینکه باید از قرار دادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب جدا خودداری شود، گفت: آب‌گرم‌کن‌های دیواری گازی اگر به مدت طولانی روشن باشند خطرناک می‌شوند، از طرفی به‌کارگیری آب‌گرم‌کن‌های دیواری در فضاهای بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا مجاز نیست.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی خرم‌آباد به بیان برخی دیگر از نکات ایمنی پرداخت و عنوان کرد: هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد، سرتاسر مسیر دودکش را به منظور اطمینان از هدایت مناسب محصولات احتراق به فضای بیرون کنترل و اطمینان حاصل کنید.
رضایی اضافه کرد: هیچ‌گاه از کباب‌پز یا منقل درون خانه، گاراژ یا محوطه بسته استفاده نکنید، همچنین به هیچ عنوان از چراغ یا بخاری نفتی یا گازی که فاقد دودکش است، درون خانه به‌خصوص هنگام خواب استفاده نکنید.
وی خطاب به شهروندان خاطرنشان کرد: درون خانه به‌خصوص در محل خوابتان دستگاه هشدار مونوکسید کربن نصب کنید، همچنین آگاه باشید که تعمیر وسایل گرمایشی توسط افراد غیر مجرب و بی‌تجربه و یا نصب آن‌ها توسط افراد خانواده باعث ایجاد خطر می‌شود.
چه کسانی در معرض گازگرفتگی هستند؟
در ادامه کارشناس پزشکی قانونی لرستان گفت: اگر چه کودکان، زنان باردار و سالمندان جزو گروه آسیب‌پذیر و در معرض خطر بیشتری با منواکسید کربن هستند، اما همه مردم در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی در معرض خطر مرگ خاموش هستند.
هنگام مواجه با فردی که دچار گازگرفتگی شده، چه کنیم؟
فتانه شیخی با بیان نکاتی در خصوص اینکه هنگام مواجه با فردی که دچار گازگرفتگی شده باید چه کنیم، عنوان کرد: فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید، پیراهن و کمربند و لباس‌های تنگ او مسموم را باز کنید.
این کارشناس پزشکی قانونی لرستان بیان کرد: درصورت امکان اکسیژن‌دهی به فرد مسموم شده را انجام داده و با باز نگه‌داشتن راه‌های تنفسی، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید تا ادامه مراحل درمانی انجام شود.
گزارش از محمد عبداله زاده
انتهای پیام/