به گزارش وارک نیوز، موسیقی در لرستان همزاد مردم است و از تولد تا مرگ،جشن زمینی شدن آدمی ،لالایی‌های شبانه مادری برای فرزندش، سنت‌ها ، بزم‌ها و شب‌نشینی‌های شبانه، جشن‌ها و سرورها، در فعالیت‌های روزمره زندگی، مراسم مذهبی، دلتنگی،غریبی و عاشقی، حماسه، سور و سوگ با زندگی مردم این دیار عجین شده است.

موسیقی لرستان گاه بصورت کلامی یا آواز توسط مردان و زنان در مراسم سور و سوگ چنان اجرا می‌شود که آدمی را به شادی و شعف و غم سترگ و جانکاهی میهمان می‌کند و گاه بصورت سازی یا تلفیقی از ساز و آواز که در نوع خود بی‌نظیر است اجرا می‌گردد که در میان سازهای محلی لرستان کمانچه از جایگاه ویژه‌ای دربین مردم و هنرمندان برخوردار است و می‌توان آنرا بعنوان ساز اصلی مردم لرستان بالاخص شهر خرم‌آباد برشمرد.

ساز کمانچه در لرستان دارای قدمتی دیرینه است و آن را تال می‌نامند کاسه آن پشت‌باز و دارای سه سیم می‌باشد که همین وجه تمایز آن با کمانچه سنتی است و آنرا در نوع خود بی‌نظیر نموده و متناسب با اقلیم و کوه‌های سر به فلک کشیده و فرهنگ طبیعت نشینی مردم این سامان ساز کمانچه قوام یافته و روحیات و احساسات آنان را با صدای شفاف،رسا،پر قدرت به بهترین صورت ممکن بیان می‌کند.

نوازندگان شیرین پنجه و چیره دست، فارغ از هر مکتب و استادی، خود ساخته احساسات و تراوشات ذهن خلاق و قلب عاشق خود را در قالب مقام‌های لری همچنون علیسونه، عزیز بگی، سارخانی، شیرین و فرهاد، مویه در دلتنگی و غریبی وسنگین سما، دوپا ، سه پا، شانه شکی، اشاری در شادی پایکوبی برای ما به یادگار گذاشته‌اند.

هرچند ساز کمانچه در طول تاریخ پربارش با فراز و فرودهایی مواجه بوده،اما اکنون نوازندگان لرستانی سکان نوازندگی این ساز را در دست داشته و در مجامع علمی صاحب کرسی می‌باشند و این ظرفیت و فرصتی است که می‌توان ار آن بصورت بهینه استفاده نمود گرچه چند سالی است که متولیان امر هنر و فرهنگ به این مهم پرداخته و پای کار آمده‌اند و با اجرای کنسرت‌های سنتی و محلی در استان و شهر خرم‌آباد و راه‌اندازی خانه و موزه کمانـــچه و مکتب خانه موسیقی تاثیرگذاری و نقش این ساز را بیش از پیش تبین نموده‌اند و با ثبت کمانچه به نام ایران در فهرست میراث ناملموس جهانی در سازمان یونسکو می‌توان شهر خرم‌آباد را به نام شهر کمانچه به جهان معرفی نمود تا بتوان در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی از این رخداد استفاده نمود.

یادداشت از مجتبی رومانی

منبع: دوهفته نامه تمدن مرکزی