بخش یا تمام تعداد زیادی از پل‌های تاریخی و ابنیه فنی استان بر اثر سیل تخریب و یا آسیب جدی دید، آثاری که هر کدام قدمت چند ساله داشتند اما به دلیل سرعت جریان بالای عبور آب قادر به تحمل پذیرش نبوده و در نهایت آسیب دیدند.

از این رو مرمت و تقویت آثار تاریخی امری ضروری به نظر می‌رسد، کاری که پس از وقوع سیل بیش از پیش در دستور کار میراث فرهنگی استان قرار گرفت، اما متاسفانه طی ماه‌های گذشته منابع مالی موردنیاز برای تحقق این مهم تزریق نشده است.

از طرفی برخی پل‌های آسیب دیده از سیل در سطح شهر و در مسیر تردد مردم قرار دارند، پل‌هایی اگرچه با ماهیت پیاده‌رو بودن،  اما به دلیل بافت شهری بخشی از ترافیک وسایل نقلیه را نیز متحمل می‌شوند.

پل «بهداری» خرم‌آباد از آن دسته از آثار تاریخی به جا مانده از دوره پهلوی بوده که در مسیر تردد مردم قرار دارد و در جریان سیل فروردین ماه آسیب جدی ندید، با این وجود با اعلام کارشناسان امور آب استان پایه‌های پل تحمل دبی( جریان عبور آب) بالای احتمالی آینده را ندارد و بایستی اصلاح شود.

اواخر وقت روز سه‌شنبه چهاردهم آبان‌ماه جاری بود که عملیات تخریب پل تاریخی «بهداری» توسط یگان حفاظت اداره‌کل میراث‌فرهنگی لرستان متوقف شد.

این در حالی بود که شهرداری طی ماه‌های اخیر با برگزاری جاسات متعدد و تعیین پیمانکار و متحمل شدن هزینه، کارگاه‌های احداث پل جدید را در منطقه استقرار و خیابان‌های منتهی به این مسیر را مسدود کرده بود که البته این موضوع موجب پدیدآمدن ترافیک در سطح شهر شده بود.

بدون تردید حفظ امنیت ساکنان اطراف پل تاریخی بهداری نخستین اولویت است، حال اگر منطقه در معرض تهدید بحرانی همچون سیل قرار گیرد بایستی با اتخاذ راهکاری مانع از آسیب‌ دیدن مردم شد، از طرفی هویت هر ملتی وابسته به آثار تاریخی به جا مانده از نیاکان آن سرزمین است و تخریب هر اثر تاریخی معادل است با حذف ریشه و اصالت جوامعی که پیش از این روزگار گذرانده‌اند.

پر واضح بوده که اصلاح و بازسازی پل‌هایی که در صورت وقوع حادثه می‌توانند موجب وارد آمدن خطرات جانی و مالی به شهروندان شوند امری حیاتی و غیرقابل انکار است، موضوعی که مدیرکل میراث بر آن تاکید کرده و تخریب را شایسته پل بهداری نمی‌داند، اما رئیس شورای شهر خرم‌آباد مرمت پل را به دلیل حفظ امنیت جانی مردم و عبور حداکثری جریان آب از رودخانه صلاح ندانسته و به تخریب کامل پل معتقد است.

در همین راستا و بنا به رسالت مطالبه‌گر بودن خبرگزاری فارس در راستای حفظ حقوق شهروندی و البته بیت‌المال، خبرنگار این رسانه آخرین جزئیات از روند کار بازسازی پل «بهداری» خرم‌آباد را از مسؤولان ذیربط پیگیری کرده است.

حافظ میراث گذشتگان هستیم

رئیس شورای شهر خرم‌آباد با تأکید بر اینکه انسان‌ها با هر تفکری بایستی حافظ میراث گذشتگان شوند، به خبرنگار فارس گفت: هویت هر شهر، منطقه و کشوری به آثار تاریخی به جا مانده از گذشتگان آن ملت وابسته است و بنابراین این موضوع را کاملا درک کرده و پذیرا هستیم.

سجاد بابایی خاطرنشان کرد: سیل اخیر استان را با حجم بالای آب همگان مشاهده کردند، دور از ذهن نیست که این سیلاب با حجم برابر و چه بسا بیشتر در سطح شهر و در آینده نزدیک رخ دهد.

وی اظهار داشت: این تفکر موجب شد اصلاح پل‌های تخریب شده از سیل و در مسیر زندگی مردم را در دستور کار قرار دهیم.

پل «بهداری» تحمل دبی بالای آب را ندارد

رئیس کمیسیون عمران شورای شهر خرم‌آباد با اشاره به نامه‌نگاری‌های متعدد امور آب با شهرداری در جهت اصلاح دیواره‌های پل «بهداری» در جهت افزایش سرعت عبور جریان آب، گفت: در حال حاضر دبی آب عبوری از پل کمتر از ۵۰ مترمکعب بر ثانیه است حال اینکه این ظرفیت بایستی به ۲۳۵ مترمکعب بر ثانیه برسد.

بابایی با بیان اینکه پل «بهداری» تحمل یک سوم دبی جدید را ندارد، افزود: این در حالی است که به دلیل ارتفاع کوتاه پل، وجود هر گونه آشغالی موجب مسدود شدن دریچه‌ها می‌شود، کمااینکه در سیل اخیر این اتفاق رخ داد و با تلاش شبانه همکاران در شهرداری مسیر عبور آب باز شد.

وی بیان داشت: پل بهداری اثری تاریخی است و نمی‌توان به ظرفیت آن اضافه کرد، از طرفی حدود ۲۰ سال پیش به عقب و جلو پل دال بتنی زده شد و به نوعی پل تاریخی در دل سازه مدفون شده است.

رئیس کمیسیون عمران شورای شهر خرم‌آباد افزود: اگر میراث خواهان نمای تاریخی پل است پس نبایستی سال‌های گذشته اجازه اضافه کردن سازه به ابتدا و انتهای پل را می‌داد، از طرفی برای ثبت تاریخی شدن باید سازه‌های اضافی برداشته و مسیر پیاده‌رو شود، اما به راستی آب را باید چه کرد؟

تخریب پل به دلیل حفظ جان شهروندان است

بابایی با تأکید بر اینکه تخریب پل راهکاری برای حفظ جان شهروندان است، اظهار داشت: از آنجا که امکان مرمت وجود نداشت اقدام به تخریب پل کردیم.

وی ادامه داد: مقدمات کار از جمله انتخاب پیمانکار و طراحی و جلسه با مشاورین از ۶ ماه گذشته با  برگزاری جلسات متعدد با حضور امور آب، شهرداری، معاونت عمرانی و میراث برگزار شده است و قطعا مجموعه میراث در جریان کار بوده‌اند.

رئیس شورای شهر خرم‌آباد با بیان اینکه در حال حاضر ۲ دهانه پل تخریب و تنها یک دهانه آن باقی‌مانده است، گفت: عرشه فلزی جدید مشکلی برای عبور آب ندارد و در صورت اجازه کار، تا قبل از سیلاب‌های سال جدید کار احداث پل جدید به اتمام خواهد رسید.

مخالف تخریب پل «بهداری» هستیم/ لزوم اصلاح و تقویت پل

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان اما مخالف با تخریب پل است و به خبرنگار فارس، گفت: پل بهداری از قدمت تاریخی بالایی برخوردار بوده و ثبتی است.

سید امین قاسمی با بیان اینکه شهرداری بدون استعلام از میراث فرهنگی اقدام به تخریب پل کرده است، افزود: در جریان هیچ یک از جلسات و اقدامات شهرداری نبوده و نیستیم.

وی با تأکید بر اینکه به دنبال بازسازی پل به حالت اولیه هستیم، اظهار داشت: با این تفاوت که سازه به خاطر تامین امنیت جانی مردم بایستی مستحکم‌تر و نه تخریب شود.

قاسمی بیان داشت: در سیل اخیر بسیاری از پل های تاریخی دچار خسارت شدند اما پل «بهداری» آسیبی ندید، اینکه شهرداری به اسم احتمال خطر جانی اقدام به تخریب کند، شایسته نیست.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان با بیان اینکه مستندسازی‌ها از نقشه پل «بهداری» انجام گرفته است، افزود: به دنبال راهکاری هستیم که پل با همان نمای اولیه تقویت و بازسازی شود.

به هر روی، بازسازی پل‌های تاریخی که در صورت وقوع حادثه می‌توانند موجب وارد آمدن خطرات جانی و مالی به شهروندان شوند امری حیاتی و غیرقابل انکار است، از طرفی هویت هر ملتی وابسته به آثار تاریخی به جا مانده از نیاکان آن سرزمین است و نبایستی تخریب شود.

حال بایستی دید مسؤولان برای پیش‌گیری از هرگونه خطر احتمالی سیل به جان و مال مردم چه راهکاری را در پیش خواهند گرفت، اقدامی که البته بایستی به هویت تاریخی مردم خدشه وارد نکند و با حفظ این اصل، تدابیر لازم برای کاهش خطرات احتمالی اندیشیده شود.

گزارش از پریسا قربانی نژاد